Leczenie raka endometrium z wykorzystaniem robotów chirurgicznych
W Polsce, podobnie jak w innych krajach europejskich napotykamy na coraz większe wyzwania w zakresie leczenia raka trzonu macicy, znanego również jako rak endometrium. Istotnym aspektem jest konieczność rozbudowy liczby specjalistycznych centrów medycznych oraz zapewnienia dostępu do zaawansowanych technologii terapeutycznych. Dane z 2022 roku wskazują, że tylko 10% placówek medycznych przeprowadzało rocznie ponad 60 operacji dotyczących tego typu raka, co podkreśla pilną potrzebę inwestycji w rozwój infrastruktury zdrowotnej w tym obszarze.
Jest także niezbędne aby zwiększyć dostęp do metod leczenia minimalnie inwazyjnego, takiego jak to z wykorzystaniem laparoskopii lub robotów chirurgicznych. Kraje, które zastosowały robotykę w leczeniu raka endometrium odnotowały znaczący wzrost liczby operacji minimalnie inwazyjnych. To z kolei przyczyniło się do skrócenia czasu pobytu pacjentek w szpitalach oraz do zmniejszenia ryzyka powikłań pooperacyjnych. Taki postęp w leczeniu raka trzonu macicy jest kluczowy dla poprawy efektywności terapii oraz komfortu i jakości życia pacjentek z tym nowotworem.
Większa liczba zachorowań na raka endometrium
W Polsce, rak trzonu macicy znany także jako rak endometrium, staje się coraz bardziej znaczącym problemem zdrowotnym dotykając rokrocznie blisko 6 tysięcy kobiet. Co alarmujące zauważalny jest stały wzrost liczby nowych przypadków, rosnący o około 5% każdego roku. To stanowi wyzwanie dla sektora zdrowotnego, podkreślając konieczność intensyfikacji działań profilaktycznych, diagnostycznych i terapeutycznych. Rak endometrium rozwija się z komórek śluzówki macicy i jest szczególnie niebezpieczny dla kobiet w okresie okołomenopauzalnym oraz pomenopauzalnym. Przyczyniają się do tego czynniki takie jak starzenie się populacji oraz narastający problem otyłości. Badania opublikowane w 2018 roku, które obejmowały metaanalizę 30 badań prospektywnych ujawniły związek między otyłością a ryzykiem rozwoju raka endometrium. Wyniki wykazały, że z każdym wzrostem wskaźnika BMI, ryzyko to wzrasta proporcjonalnie. Nadwaga zwiększa ryzyko 1,45 krotnie, otyłość I stopnia 2,52 krotnie, otyłość II stopnia podwaja ryzyko a otyłość III stopnia zwiększa je aż siedmiokrotnie.
Rak endometrium ma tę specyfikę, że zazwyczaj daje o sobie znać na wczesnym etapie. W większości przypadków wykrywany jest, gdy jest jeszcze ograniczony do macicy. Jednym z pierwszych sygnałów ostrzegawczych są nieprawidłowe krwawienia z dróg rodnych, zwłaszcza u kobiet po menopauzie. Warto pamiętać, że nie każde krwawienie oznacza nowotwór ale zawsze powinno być ono powodem do konsultacji z ginekologiem. Młodsze kobiety mogą natomiast doświadczać krwawień międzymiesiączkowych, co również wymaga zwrócenia uwagi i konsultacji medycznej.
W ciągu ostatniej dekady w Polsce zaobserwowano wzrost śmiertelności kobiet z powodu raka trzonu macicy. Śmiertelność z tego powodu przekracza 30%, co jest znacznie wyższym wskaźnikiem niż średnia europejska, wynosząca około 20%. Grupą najbardziej zagrożoną są kobiety po menopauzie z otyłością, zaburzeniami metabolicznymi i cukrzycą, co podkreśla potrzebę specjalistycznej opieki medycznej dla tej grupy.
Rak endometrium wymaga złożonego podejścia, począwszy od efektywnej profilaktyki a skończywszy na nowoczesnych metodach leczenia. Wprowadzenie innowacji, takich jak chirurgia robotyczna, to obiecujący krok ku poprawie wyników leczenia i zmniejszeniu wpływu tego nowotworu na życie kobiet.
Chirurgiczne leczenie raka endometrium z wykorzystaniem laparoskopii i chirurgii robotycznej
W terapii raka endometrium dominuje podejście chirurgiczne, które może przybierać różne formy włączając w to chirurgię tradycyjną, laparoskopową oraz operacje z użyciem technologii robotycznej. W krajach, gdzie zastosowano robotykę w leczeniu tego typu raka zauważono znaczący wzrost liczby zabiegów minimalnie inwazyjnych. Skutkowało to skróceniem czasu hospitalizacji pacjentek oraz ograniczeniem częstotliwości powikłań pooperacyjnych. W Polsce zalecenia Europejskiego Towarzystwa Ginekologii Onkologicznej (ESGO) wskazują na preferowanie metod małoinwazyjnych takich jak laparoskopia lub chirurgia robotyczna.
Analiza danych z programu American College of Surgeons National Surgical Quality Improvement wykazała, że zabiegi minimalnie inwazyjne skracają czas pobytu w szpitalu o średnio 2,4 dnia i znacząco redukują ryzyko powikłań oraz śmiertelności okołooperacyjnej. W Stanach Zjednoczonych w latach 2008-2015 wprowadzenie operacji robotycznych spowodowało wzrost ich liczby w leczeniu raka endometrium o niemal 50%. W Danii, po wprowadzeniu chirurgii robotycznej odsetek zabiegów minimalnie inwazyjnych wzrósł z 3% do 95%, jednocześnie obniżając częstotliwość ciężkich powikłań.
We wrześniu 2023 roku w Szpitalu na Klinach w Krakowie zakończono przełomowy projekt badawczo-rozwojowy Grupy NEO Hospital. Było to pierwsze komercyjne badanie w Polsce dotyczące chirurgii robotycznej w ginekologii, którego wyniki zaprezentowano na XV spotkaniu Europejskiego Towarzystwa Robotyki w Ginekologii. Badanie to obejmujące 113 operowanych pacjentek wykazało, że chirurgia robotyczna jest bezpieczną metodą także w przypadku kobiet z chorobami współistniejącymi takimi jak otyłość czy cukrzyca. Ocena ryzyka powikłań, konwersji do laparotomii, ilości krwawienia śródoperacyjnego, jakości życia po zabiegu, skali bólu i czasu hospitalizacji po zabiegu potwierdziła skuteczność i wartość tej metody.
Chirurgia robotyczna, dzięki zaawansowanym technicznym ulepszeniom w porównaniu do operacji otwartych czy laparoskopowych przynosi liczne korzyści. Zmniejszenie utraty krwi, krótszy czas pobytu w szpitalu i minimalizacja ryzyka powikłań związanych z gojeniem się ran pooperacyjnych czynią tę metodę bezpieczną i efektywną opcją terapeutyczną szczególnie dla pacjentek z nadwagą. Polskie innowacje w tej dziedzinie otwierają nowe możliwości dla pacjentek w tym tych z dodatkowymi schorzeniami.
Rozwój robotyki chirurgicznej w ginekologii onkologicznej
Przyszłościowe prognozy wskazują na wzrastające zainteresowanie i akceptację zarówno ze strony pacjentów jak i środowiska medycznego dotyczące wykorzystania metod robotycznych w chirurgii. Raport pt. „Rynek robotyki chirurgicznej w Polsce 2022. Prognoza na lata 2022-2027” opracowany przez Upper Finance i Polską Federację Szpitali dostarcza cennych informacji na ten temat. Z raportu wynika, że na świecie operacje ginekologiczne z wykorzystaniem robotów chirurgicznych stanowią około 30% wszystkich zabiegów wykorzystujących tę technologię. W Polsce, odsetek ten w roku 2023 wynosił jedynie 11%, co wskazuje na istotny potencjał rozwoju w zakresie stosowania robotyki w leczeniu ginekologicznym, w tym raka endometrium. Aby sprostać rosnącym wymaganiom Polska musi rozbudować sieć specjalistycznych centrów leczenia raka macicy. W roku 2022 w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia operacje nowotworów macicy przeprowadzało 248 ośrodków, z czego tylko 26 (około 10%) realizowało ponad 60 zabiegów rocznie. Ta sytuacja podkreśla potrzebę rozbudowy i specjalizacji w placówkach medycznych. Kluczowym krokiem w kierunku przełamywania finansowych barier związanych z robotyką chirurgiczną w Polsce było wprowadzenie od sierpnia 2023 roku dedykowanego finansowania przez Narodowy Fundusz Zdrowia na zabiegi raka trzonu macicy przy użyciu robotów chirurgicznych. Takie finansowanie zachęca placówki medyczne do inwestowania w rozwój technologii robotycznych, co z kolei przekłada się na lepszą dostępność do nowoczesnych metod leczenia dla pacjentek.
